Çocuklarda en iyi öğrenme şekli yaşayarak öğrenmedir. En çok zamanı ailesi ile geçirdiği için ve model olarak ebeveynlerini örnek alan çocuklarımızın her zaman yanında olamayacağımız için çeşitli yaşam becerilerini öğretmek gerekir. Öğrendikleri yaşam becerileri onların hayatta karşılaşacakları pek çok zor durumla başa çıkabilmesini ve bu durumlara dayanmasını sağlayarak onlara yardımcı olacaktır.
İşte onlara yardımcı olacak bazı basit ama önemli becerileri maddelendirecek olursak;
Küçük yaşlardan itibaren her iki cins de yemek, pasta, börek işlerine meraklıdır. Yardım etmek için can atarlar. İlk etapta zor gelen yemek yapma işine zaman içinde alışırlar. Bu iş artık onlara keyif verir ve pratiklik kazandırır. Özellikle erkek çocuklarının anne-baba yanından ayrılıp üniversiteye gittikleri dönemde sudan çıkmış balığa dönmemeleri için yemek yapmayı öğrenmeleri gerekir. Bu öğrenme zaman içerisinde beceri kazanarak gerçekleşecektir.
2- Doğada Hayatta Kalma :
Aslında en güzeli doğada hayatta kalma kamplarına katılmak. Çünkü bu kamplarda barınak yapmak, kamp ateşinde yemek pişirmek ve zorlu arazide güvenli bir şekilde hareket etmek gibi beceriler edinirler. Bu becerileri geliştirmek çocuğumuzun kendine güven ve bağımsızlık duygusunu besler. Günümüz şehirleşmiş yaşamından ve çalışma hayatından uzaklaşmak zor geliyor olacak ki, çocuklarımızı doğadan koparıyoruz. Bu tür kamplara katılma fırsatımız yoksa çocuklarımızla birlikte orman gezileri, doğa yürüyüşleri yapabilir, bu yürüyüşler sırasında doğadaki yaşama dikkat çekerek, canlıları inceleyebiliriz. Örneğin kesilmiş bir ağacın yaşını üzerinde bulunan halkaları sayarak, her bir halkanın bir yıla denk geldiğini öğretebiliriz. Doğayla ilgili bu bilgi onları çok heyecanlandırıyor. Görkem, bunu ilk öğrendiği sıralar her gördüğü kütüğün çizgilerini sayıp, yaşını hesaplıyordu :)
3- Bahçe Bakımı :
Bu beceri çocuklara doğayı sevmeyi ve ona saygı duymayı aynı zamanda kendilerine yetebilmeyi öğretir. Bahçemize ya da balkonumuzda saksıya diktiğimiz fidanın bakımını onlarla birlikte yapıp, hatta bir fidanın bakımını sadece onun sorumluluğuna verebiliriz. Bitkilerin hava durumundan nasıl etkilendiğini, tohumların çimlenmesini ya da bitkilerin böceklenmesi, çiçek açmaması, dalının kırılması gibi sorunlarla nasıl başa çıkabileceğini öğretebiliriz.
4- Yüzme :
Çocuklarımızın yüzmeyi öğrenmesi için illede deniz kenarında bir yerde yaşamamız şart değil. Artık neredeyse her ilde yüzme havuzları mevcut ve yüzme kursları da var. Her çocuğun kendisini özgür hissetmesi için yüzme bilmesi gerekir. Yüzme bilen birisi sadece kendisini değil, başkalarını da kurtarabilir.
Çocuklar oyun oynarken sık sık yaralandıkları için basit bir kaç ilk yardım becerisinin öğretilmesinde fayda var. Örneğin yaranın öncelikle temizlenmesi ardından temiz bir bezle kapatılması gerektğini, kanı durmayan bir bölgenin üzerine temiz bir bezle sıkıca bastırılması gerektiğini, burnu kanayan birisinin başını arkaya yaslaması gibi basit birkaç bilginin hem onlara hem de çevrelerindeki insanlara faydalı olacağını onlara aktarmamız gerekir.
6- Para İdaresi :
Günümüz afacanları daha küçük yaşlardan itibaren nasıl ki para harcamayı öğrenebiliyorlarsa, parayı idare etmeyi de rahatlıkla öğrenebilirler. Paranın değerini ve ileride kullanılmak üzere biriktirileceğini öğretelim. Ellerindeki paranın ne kadarının harcanıp ne kadarının biriktirileceği konusunda rehberlik edelim. Maddi durumumuz ne olursa olsun çocuklarınıza fazla fazla verip doyumsuz bireyler yetiştirmeyelim. İlkokula başlayınca harçlık kavramı ile tanışıyorlar. İşte o zamanda harçlığının nasıl ve ne zaman mesela öğle yemeğine yakın zamanda yiyecek alıp yenilmemesi gerektiğini, paranın tamamını harcamadan cebinde durması gerektiğini, ihtiyaç halinde kullanabileceğini aktarmak gerekiyor. Para harcarken istek mi? İhtiyaç mı? diye kendilerini sorgulamalarına yardımcı olarak, biriktirdiği harçlıkları kumbarasına atıp birikim yapmasını sağlayabiliriz.
Çocuklar evde çalışan aletlerin içini hep merak ederler. Onların bu merakını bir şeyler öğrenmelerini sağlayacak şekilde teşvik ederek giderebiliriz. Tamirat işleri için öncelikle güvenlik önlemlerini alarak, bu konuya dikkat çekmeliyiz. Tıkalı bir lavaboyu açmayı, doğalgaz ve su vanasını kapatmayı, bozulan oyuncakların tamir edilerek kullanılır hale gelebildiğini öğretebiliriz.
8- Çamaşır Yıkama :
Çamaşırları sadece kirletme yükümlü olmadıklarını, temizleme, asma ve ütüleme aşamalarına dikkat çekerek, örneğin kendi çamaşırlarındaki lekeleri çıkarmak için bulaşık deterjanıyla çitilenmesi gerektiğini ve çitileme işlemini öğretebiliriz. Lekelerin çıktığını görmek onlara keyif verecektir. Asarken de ince kıyafetlerin daha çabuk kuruyacağı kalın kıyafetlerin daha aralıklı serilmesi gerektiğini aksi takdirde kurumanın gecikeceği gibi basit bilgileri öğretebiliriz.
9- Kendini Savunma :
Hayatın hoş olmayan sürprizlerine karşı her zaman çocuğumuzun yanında olup onu korumamız mümkün olmadığından boks, karate gibi savunma sporlarına yönlendirmek, onları sadece gelebilecek ani saldırılardan korumakla kalmayacak aynı zamanda zihinsel odaklanmasını da geliştirecek, bunun yanında beden terbiyesini öğrenecektir. Görkem karatede turuncu kuşağa kadar geldi yaz tatili ile birlikte bıraktı. Aslında severek başlamıştı ama şu an devam etmek istemiyormuş. Kışa yeniden başlayacakmış. Bu tür kararları alma da çocuklarımızın görüşlerini mutlaka önemsemeliyiz. Kendilerini değerli bir birey olarak hissetmelerinin karakter gelişimine olumlu etkileri olduğunu unutmayalım ;)
10- Zaman Yönetimi :
Günü belirli zaman dilimlerine bölerek, verimli kullanması yönünde zaman yönetimini öğretebiliriz. Okuldan geldikten sonra ki yapacaklarını bir yere not edelim. Kitap okumak, su doku çözmek, ödevleri yapmak, ingilizce kelime ezberlemek, soru çözmek, dinlenme, televizyon seyretme, atıştırmalık bişeyler yemek gibi... Ona güvenerek zaman dilimlerini kendisinin ayarlamasını sağlayalım. Onu kontrol etmek için sizin de zamana ihtiyacınız olacak. Evet bu özellikle de çalışan anne için zor olsa da çocukların zamanı verimli kullanabilmesini öğretmek için gerekli. 2-3 ay sonra düzene girdiğini göreceksiniz. Bu hem sizi hem de onu rahatlatacak aynı zamanda da sorumluluk duygusu geliştirecek, kendine güveni artacaktır.
Genel olarak öğretilecek bilgiler basit ama önemli ve her bireyin yaşamını sürdürebilmesi için gerekli. Ruhen sağlıklı ve sağlam karakterli çocuk yetiştirmek bir sanattır. Bu sanat dalında başarılı olabilmek umuduyla herkese iyi hafta sonları...
